เชื้อราไตรโคเดอร์มา

เชื้อราไตรโคเดอร์มา          

         ในสภาวะปัจจุบันสภาพดินในแปลงปลูกพืชทั่วไปมีความเสื่อมโทรมลงอย่างมาก เนื่องจากเกษตรกรมีการใช้สารเคมีปราบศัตรูพืชและปุ๋ยเคมีอย่างหนัก  โดยไม่เคยปรับปรุงบำรุงดิน  จึงทำให้ประสบปัญหาการระบาดของโรคเชื้อราทางดินซึ่งเมื่อพืชเป็นโรคแล้วไม่สามารถแก้ไขได้  การใช้สารเคมีจึงเป็นการสิ้นเปลืองและไม่คุ้มค่า  นอกจากนั้นยังทำให้เกิดปัญหาหลายประการ การใช้เชื้อราไตรโคเดอร์ม่า  เพื่อป้องกันกำจัดโรคร่วมกับการใช้ปุ๋ยอินทรีย์บำรุงดิน  จึงเป็นวิธีการที่มีประสิทธิภาพมากที่สุดในขณะนี้ เพราะเสียค่าใช้จ่ายน้อย  และยังมีความปลอดภัยสูง วิธีการนี้จึงเป็นทางเลือกที่ดีอีกทางหนึ่งสำหรับเกษตร

      เชื้อราไตรโคเดอร์ม่า  คือเชื้อราชนิดหนึ่งที่ดำรงชีวิตอยู่ในดิน  อาศัยเศษซากอินทรีย์วัตถุเป็นอาหารโดยไม่มีอันตราย

 กับพืช คน สัตว์และแมลง  เชื้อราไตรโคเดอร์ม่า หลายชนิดมีคุณสมบัติในการควบคุมและทำลายเชื้อราสาเหตุโรคพืช

 ทางดิน  จึงทำให้พืชมีระบบรากที่สมบูรณ์  แข็งแรง  หาอาหารได้มากต้นพืชจึงสมบูรณ์ให้ผลผลิตสูง และคุณภาพดี

กลไกในการควบคุมเชื้อราโรคพืช

1. เจริญแข่งขัน แก่งแย่งอาหาร น้ำ แร่ธาตุ อากาศ และแหล่งที่อยู่กับเชื้อราสาเหตุโรคพืช  จึงทำให้เชื้อโรคลดปริมาณลงอย่างรวดเร็ว

2.เป็นปรสิต สร้างเส้นใยพันรัดและแทงดูดกินน้ำเลี้ยง  จากเชื้อราสาเหตุโรคพืช  ทำให้เส้นใยสลายลดการขยายเผ่าพันธุ์ลง

3.สร้างสารพิษ  น้ำย่อย  ไปทำลายเชื้อราโรคพืชทำให้เส้นใย  และส่วนขยายพันธุ์ของเชื้อรา  โรคพืชเหี่ยวสลายและตายในที่สุด

เชื้อราไตรโคเดอร์มา ควบคุมเชื้อสาเหตุโรคพืชดังนี้

เชื้อราไตรโคเดอร์ม่าควบคุมเชื้อราสาเหตุโรคพืชทางดินได้มากกว่า 10 ชนิด ที่สำคัญได้แก่

1.เชื้อราพิเทียม  สาเหตุโรคกล้าเน่า  เมล็ดเน่า  เน่ายุบ  และเน่าคอดิน

2.เชื้อราไฟทอปธอร่า  สาเหตุโรครากเน่าโคนเน่า  โรคเลทไบลท์

3.เชื้อราสเคลอโรเทียม  สาเหตุโรคโคนเน่า โรครากเน่า (ราเมล็ดผักกาดขาว)

4.เชื้อราไรช็อคดทเนีย  สาเหตุโรคกล้าเน่า  โคนเน่าขาว  รากเน่า

5.เชื้อราฟิวซาเรียม  สาเหตุโรคเหี่ยว

วิธีการนำเชื้อราไตรโคเดอร์มาไปใช้

1. การคลุกเมล็ด  ใช้เชื้อราไตรโคเดอร์ม่า (เชื้อสด) 1-2 ช้อนแกง (10-20 กรัม) ต่อเมล็ดพืช 1 กก.  โดยคลุกเคล้าให้เข้ากันในถุงอาจเติมน้ำเล็กน้อยเพื่อให้สปอร์ของเชื้อราเคลือบติดบนผิวของเมล็ดพืชได้ดียิ่งขึ้น

2. การรองก้นหลุมและการหว่าน  ใช้เชื้อราไตรโคเดอร์ม่า 1 กก. บวกลำละเอียด 5 กก. บวกปุ๋ยหมัก 40 กก. รองก้นหลุม ปลูกในพืชผัก  พืชสวน 10-20 กรัม/ต้น  หว่านในแปลงปลูก 50-100 กรัม/ตารางเมตร  และในพืชสวนหว่านใต้ทรงพุ่มในอัตรา 3-5 กก./ต้น

3. การผสมกับวัสดุปลูก  ใช้เชื้อราไตรโคเดอร์ม่า (เชื้อสด)ที่ผสมแล้วกับวัสดุผสม 1 ส่วน กับวัสดุปลูก 4 ส่วน คลุกเคล้า ให้เข้ากันก่อนบรรจุลงในภาชนะเพาะเมล็ด  เพาะกล้า

4.การผสมน้ำฉีดพ่น  ใช้เชื้อราไตรโคเดอร์ม่า (เชื้อสด) 1 กก. ต่อน้ำ 100 ลิตร  โดยกวนล้างสปอร์ในน้ำ 20 ลิตรก่อน จากนั้นกรองเอาเฉพาะน้ำสปอร์เทลงถังฉีดพ่นและเติมน้ำจนเต็ม 100 ลิตร  ใช้ฉีดพ่นในแปลงกล้าโคนต้นพืช และฉีดพ่นทางใบ

การขยายเชื้อสด    

ขอขอบคุณ
คุณดวงดาว วงษ์ชาลี นักวิชาการเกษตร ชำนาญการ
ภาพการเกษตร จากสกู๊ป เกษตรกรศิลปินวังน้ำเขียว จากทีวีไทย